부사격조사와 남성명사 (참고)

초급빨리어강독 책에 설명이 없어서 제가 아는 내용을 나름 첨부해봅니다. 참조하셔서 확인해보세요. 오타 실수 있을 지도 ㅜㅜ

우리말에서 ‘사람이’ ‘사람은’처럼 명사 뒤에 조사가 붙습니다.

빨리어도 명사가 무슨 내용인지를 알려주는 조사가 붙습니다. 

빨리어로 Vibhatti 라고 합니다.

다음처럼 8가지 품격이 있는데,

때론 ‘1번 주격, 2번 목적격 ~’ 이런 식으로 번호를 매겨 소통하기도 한답니다.

		단수 (Singular)	복수 (Plural)
주격,호격 (Nom)	첫째 (Paṭhama)	Si	Yo
목적격 (Acc)	둘째 (Dutiya)	Aṁ	Yo
구격 (Inst)	셋째 (Tatiya)	Nā	Hi
여격 (Dat)	넷째 (Catutthī)	Sa	Naṁ
탈격 (Abl)	다섯째 (Pañcamī)	Smā	Hi
소유격 (Gen)	여섯째 (Chatthī)	Sa	Naṁ
처소격 (Loc)	일곱째 (Sattamī)	Smiṁ	Su

이것을 능숙하게 외워야 합니다. 자 봅시다.

1(8)	Si-yo 씨-요	o, ā 오, 아	씨-오, 요-아	은/는/이/가, 들이/들은 (이여, 들이여)
2	aṁ-yo 앙-요	aṁ, e 앙, 에	앙-앙, 요-에	을/를, 들을
3	nā-hi 나-히	ena, ehi/ebi. 에나, 에히/에비	나-에나, 히-에히/에비	으로/로, 들로
4	sa-naṁ 사-낭	ssa, ānaṁ 사, 아낭	사-사, 낭-아낭	에게, 들에게
5	smā-hi 스마-히	smā/mhā/ā, ehi/ebi 스마/므하/아, 에히/에비	스마-스마,므하,아 히-에히/에비	에서, 들에서
6	sa-naṁ 사-낭	ssa, ānaṁ 사, 아낭	사-사, 낭-아낭	의, 들의
7	smiṁ-su 스밍-수	smiṁ/mhi/e, esu 스밍/므히/에, 에수	스밍-스밍/므히/에, 수-에수	에, 들에

이렇게 읊조리며 외우세요 :

◆ Si/yo, aṁ/yo, nā/hi, sa/naṁ, smā/hi, sa/naṁ, smiṁ/su

◆ si-o. yo-ā. aṁ-aṁ yo-e. nā-ena. hi-ehi/ebi. sa-ssa. naṁ-ānaṁ. smā-smā/mhā/ā, hi-ehi/ebi, sa-ssa. naṁ-ānaṁ. smiṁ-smiṁ/mhi/e, su-esu.

◆ si-yo 은/는/이/가, 들이/들은. aṁ-yo 을/를, 들을. nā-hi 으로/로, 들로. sa-naṁ 에게, 들에게. smā-hi 에서, 들에서, sa-naṁ 의, 들의. smiṁ-su 에, 들에.

남성명사

** 부사격조사가 어떻게 붙는지 예를 들어보겠습니다.

(왜 이렇게 바뀔까? 묻지마세요. 그건 모릅니다. ㅜㅜ)

예) 남성명사(m) dhamma에 부사격조사 si-yo 등이 붙으면 이런 과정을 거쳐 변합니다.

( dhamma+si = dhamma+o = dhammo ) 법이/법은

( dhamma+yo = dhamma+a = dhammā ) 법들이/법들은

( dhamma+aṁ = dhamma+aṁ = dhammaṁ ) 법을

( dhamma+yo = dhamma+e = dhamme ) 법들을

( dhamma+nā = dhamm+e+nā = dhammena ) 법으로

( dhamma+hi = dhamm+e+hi = dhammehi / dhamma+hi = dhamm+e+bi = dhammebi ) 법들로

( dhamma+sa = dhamma+s+sa = dhammassa ) 법에게/법께

( dhamma+naṁ = dhamma+a+naṁ= dhammānaṁ ) 법들에게/법들께

( dhamma+smā = dhammasmā / dhamma+mhā = dhammamhā ) 법에서

		단수	복수
1	주격 (N.) 호격 (V.)	Dhammo 법이	Dhammā 법들이
		Bho Dhamma / Dhammā 법이여! *(Bho보: 부르는 소리)	Bhonto Dhammā 법들이여!
2	목적격 (Ac.)	Dhammaṁ 법을,를 *(ṁ: ~을/를)	Dhamme 법들을
3	구격 (Ins.)	Dhammena 법으로 *(ena: ~으로)	Dhamehi / Dhamebhi 법들로 *(ex: 법들로 깨달은 자)
4	여격 (D.)	Dhammassa 법께 *(ssa: ~에게, ~께)	Dhammānam 법들께
5	탈격 (Abl.)	Dhammasma Dhammamhā Dhammā 법에서	Dhamehi / Dhamebhi 법들에서
6	소유격 (G.)	Dhammassa 법의 *(소유격:~의)	Dhammānam 법들의
7	처소격 (L.)	Dhammasmiṁ Dhammamhi Dhamme 법에 *(ex: 부산에, 법당 안에)	Dhammesu 법들에

* 남성명사 호격에는 Bho(보), Bhonto(본또) 붙습니다. 그래서 주격과 혼동하지 않습니다.

** 이 규칙이 적용되는 남성명사에는 어떤 단어들이 있는지 게송을 통해 알아봅시다.

purisādi gaṇa (purisa처럼 변화하는 단어들)

buddho dhammo saṅgho poso devo ca manusso naro mātugāmo orodho ti. purisādi gaṇo mato.

(buddha도 dhamma도 saṅgha도 posa도 deva도 manussa도 nara도 mātugāma도 orodha도

purisa처럼 변화하는 남성용어 그룹이다.) 

* ca는 ‘~도’. ‘또’. too(투)의 뜻.

* ti는  ‘~라는’ ‘~이라고’ 앞에 말하는, 이라고 하는’

* gaṇa. 단체. 집단. 모음. 그래서, ‘남성그룹이다.’  ‘남성용어 그룹이다’.

 * mato는 ‘아세요’. ‘그렇게 아세요’. 그래서 ‘남성용이라고 아십시오’ 

* 이 게송도 외우세요.

예) 적용해 봅시다.

 

buddho Bho buddha / buddhā buddhaṁ buddhena buddhassa buddhasma buddhamhā buddhā buddhassa - buddhasmiṁ buddhamhi buddhe

buddhā Bhonto buddhā buddhe buddhehi / buddhebhi buddhānam buddhehi / buddhebhi buddhānam buddhesu

 

dhammo Bho dhamma / dhammā dhammaṁ dhammena dhammassa dhammasma Dhammamhā Dhammā dhammassa - dhammasmiṁ Dhammamhi Dhamme

dhammā Bhonto dhammā dhamme dhammehi / dhammebhi dhammānam dhammehi / dhammebhi dhammānam dhammesu

 

saṅgho Bho saṅgha / saṅghā saṅghaṁ saṅghena saṅghassa saṅghasma saṅghamhā saṅghā saṅghassa - saṅghasmiṁ saṅghamhi saṅghe

saṅghā Bhonto saṅghā saṅghe saṅghehi / saṅghebhi saṅghānam saṅghehi / saṅghebhi saṅghānam saṅghesu

 

poso Bho posa / posā posaṁ posena posassa posasma posamhā posā posassa - posasmiṁ posamhi pose

posā Bhonto posā pose posehi / posebhi posānam posehi / posebhi posānam posesu

 

devo Bho deva / devā devaṁ devena devassa devasma devamhā devā devassa - devasmiṁ devamhi deve

devā Bhonto devā deve devehi / devebhi devānam devehi / devebhi devānam devesu

 

manusso Bho manussa / manussā manussaṁ manussena manussassa manussasma manussamhā manussā manussassa - manussasmiṁ manussamhi manusse

manussā Bhonto manussā manusse manussehi / manussebhi manussānam manussehi / manussebhi manussānam manussesu

 

naro Bho nara / narā naraṁ narena narassa narasma naramhā narā narassa - narasmiṁ naramhi nare

narā Bhonto narā nare narehi / narebhi narānam narehi / narebhi narānam naresu

 

mātugāmo Bho mātugāma / mātugāmā mātugāmaṁ mātugāmena mātugāmassa mātugāmasma mātugāmamhā mātugāmā mātugāmassa - mātugāmasmiṁ mātugāmamhi mātugāme

mātugāmā Bhonto mātugāmā mātugāme mātugāmehi / mātugāmebhi mātugāmānam mātugāmehi / mātugāmebhi mātugāmānam mātugāmesu

 

orodho Bho orodha / orodhā orodhaṁ orodhena orodhassa orodhasma orodhamhā orodhā orodhassa - orodhasmiṁ orodhamhi orodhe

orodhā Bhonto orodhā orodhe orodhehi / orodhebhi orodhānam orodhehi / orodhebhi orodhānam orodhesu

공부에 도움 되세요.